Wat is een "Green Man" ? Kennelijk is het niet zo eenvoudig om daar een definitie van te geven. Op internet vindt men vele uitgangspunten van wat een Green Man is of verondersteld wordt te zijn. In 1970 of iets later, werd de publieke belangstelling voor dit onderwerp gewekt en de opvatting van wat een Green Man is varieert van "een hoofd van een mens of een dier, gehuld in bladeren" tot "hoofden van waaruit takken met bladeren ontspringen, ongeacht uit welk deel van het hoofd".
Andere interessante vragen zijn : Wat is de oorsprong van de Green Man ? Wat is de betekenis van de Green Man ? Dat de Green Man een specifieke betekenis had in de kerk moge verder in dit artikel duidelijk zijn.

De oorsprong, de betekenis en het doel van de Green Man is helaas onbekend omdat er geen enkele documentatie over dit onderwerp bestaat. Het is net als met het labyrint, gissingen en mythen. Alles wat we weten is dat het verschijnsel van hoofden van waaruit bladeren ontstaan, zeer, zeer oud is en al lang bestond vóór het Christendom. Deze hoofden komen voor in India en Nepal voor tempels, zo ook in Indonesië. De hoofden werden geacht het kwaad verre te houden en werden daarom niet alleen binnen en buiten tempels en kerken gebruikt maar ook buiten gewone huizen.

De naam "Green Man" werd in 1939 opnieuw geïntroduceerd door lady Raglan in een artikel in The Folklore Journal getiteld "The Green Man in Church Architecture". Lady Raglan was destijds zeer geïnteresseerd in de verschillende facetten van folklore en hun ontstaan. Acht jaar eerder werd haar gevraagd door de priester van de kerk in Llangwm, of zij wist wat de sculptuur op een zuil in de kerk betekende. Toen Lady Raglan de sculptuur zag zei ze dat het een Green Man was. Hoe kende zij deze naam ? Er bestaat documentatie dat de naam "Green Man" al enkele eeuwen eerder werd gebruikt.

Men moet de Green Man in de kerk niet verwarren met de folklore figuur Jack-in-the-Green, hoewel het soms verleidelijk is om te doen.
Lady Raglan bracht Jack-in-the-Green in verband met de mei festiviteiten, een feest dat soms populair is maar een feest dat niet in de 14e eeuw bestond zoals aangetoond door Roy Judge in 1975 in zijn werk "The Jack in the Green, a May Day Custom". De oudste Jack in the Green processie dateert van 1795.

De term Green Man, opnieuw geïntroduceerd door Lady Raglan, verwijst naar een sculptuur gevonden in de kerk van Llangwm (Wales, United Kingdom) en in haar artikel wordt ook genoemd het hoofd op het doopvont van Stow Minster waarvan men veilig mag aannemen dat het niet is gerelateerd aan een mei feest. De Green Man heeft bladeren die in de mond ontstaan en later ook in andere delen van het hoofd. Hetzelfde is het geval met de Green Man van Melrose die zij in haar artikel noemde.
De Green Man kreeg een enorme belangstelling en al gauw werd elk hoofd of persoon, gehuld in bladeren onterecht een Green Man genoemd.
Voorbeelden : een standbeeld van een Romeinse overwinnaar met een lauwerkrans is geen Green Man. Ook de sluitsteen hieronder toont geen Green Man, het is Christus met een aureool met kruis.

Bladeren of vegetatie zijn een zeer belangrijk symbool in de kerk en zijn terug te vinden in de sculptuur van de kerken van alle tijden als ook in de ramen. Bladeren zijn het symbool van het leven, eeuwig leven als u wilt. In de oudere hoofden beginnen de bladeren of de takken met nieuwe bladeren in de mond. Twee, aan elke kant een. Zo vertellen de bladeren ons een belangrijk verhaal. Een hoofd met bladeren zoals hier beschreven, is een Green Man.
Verderop in dit artikel ziet men nog diverse Green Men en hoe hun verschijning met de tijd veranderde. In een aantal gevallen komen drie takken met bladeren uit de mond zoals in de kerk van Burgh-le-Marsh in England. Als men naar een Green Man zoekt in kerken, dan komt men hoofden tegen vanwaar uit alle mogelijke plaatsen van het hoofd bladeren komen, bijvoorbeeld de neus of de wangen of het voorhoofd of zelfs de ogen. Waarom ? Het antwoord op deze vraag is onbekend, er bestaat helaas geen enkele documentatie over dit verschijnsel. Veel is geschreven, meestal gissingen en niets is bewezen. De verklaring dat de bladeren een symbool zijn van het leven is zinvol in het christelijk geloof en andere religies of overtuigingen.
De figuren in het raam van de katedraal van Léon, Spanje - zie afbeelding hierboven - kunnen niet als Green Man gezien worden. Als men goed kijkt, ziet men dat het bisschoppen zijn met een mijter op het hoofd. Een mijter met een kruis. Er zijn veel, zeer veel van deze bisschoppen in een lancet raam. De bladeren ? Wel, dat heeft zin na bovenstaande verklaring of . . . de bladeren zijn er als decoratie. Decoratie ? Kan dat de reden zijn van het bestaan van de bladkoppen aan het begin van dit artikel ? Is de echte betekenis in de loop der tijd zoek geraakt omdat er geen documentatie is ?

In 1563 eindigde het Concilie van Trent na vele jaren van beraadslagingen. Het was een concilie van de Rooms Katholieke Kerk en de ideologie van het Geloof werd verdiept en gedragsregels werden vastgesteld. Onder deze nieuwe regels werd de artistieke vrijheid in de kunst aanzienlijk beperkt, het maken van een Green Man werd bijvoorbeeld ontmoedigd. Als gevolg hiervan kwam het maken van een Green Man vrijwel tot stilstand. In het Verenigd Koninkrijk echter, was van ontmoediging geen sprake want Hendrik VIII had zich van de Rooms Katholieke Kerk afgescheiden en zichzelf tot hoofd van de Anglicaanse Kerk uitgeroepen. Nergens in de wereld kwam de Green Man tot zo'n grote bloei.

Men kan, met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid, zeggen dat oorspronkelijk de hoofden bedoeld waren onheil te weren en deze hoofden waren hoofden van dieren, zowel binnen als buiten de kerk. Was dit een voortzetting van heidense rituelen ?
Zie voorbeelden hieronder.

De sarcofaag van Sint Abre, dochter van St. Hilaire, is te vinden in de romaanse kerk St Hilaire in Poitiers, Frankrijk. St. Hilaire was bisschop van Poitiers van 352 tot 368. De kerk was gebouwd over de sarcofaag van St Hilaire, en was een belangrijk pelgrimsoord. Helaas echter, is de kerk meerdere malen verwoest, o.a. in 732 door de arabieren en in 863 door de vikingen. De kerk van vandaag dateert uit de 11e eeuw.
De sarcofaag van Sint Abre werd in 1762 ontdekt. Versierd in de stijl van eind 4e of begin 5e eeuw. Het hoofd is duidelijk romaans, te oordelen naar de bladeren rond het hoofd. Hier ontspringen de nieuwe bladeren in de neusgaten. Is dit de oudste nog bestaande Green Man in een kerk ?